27 stycznia w parafii św. Jana Klimaka w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli bractw i organizacji cerkiewnych. Inicjatorem wydarzenia był Przewodniczący Zarządu Głównego Bractwa św. św. Cyryla i Metodego Bazyli Piwnik. Swoją obecnością spotkanie zaszczycił JE Metropolita Sawa.
Po modlitwie i powitaniu wszystkich zebranych przez przewodniczącego Bazylego Piwnika, głos zabrał metropolita Sawa. Władyka podziękował za pracę na rzecz Cerkwi i przypomniał, że przed każdym z bractw stoi cel podtrzymywania tradycji i dbania o czystość wiary. Im więcej „ogniw” tym większą opieką można objąć wiernych. Metropolita wspomniał, że współczesne zagrożenia są inne niż te, sprzed kilkuset lat, kiedy działały pierwsze bractwa. Wielkim wyzwaniem są dzisiaj migracje – naszych wiernych na zachód Europy, a do Polski – osób ze wschodniej jej części, szczególnie Ukraińców. Pomoc dla tych ludzi również powinna być celem prawosławnych organizacji. Metropolita Sawa powiedział o wydarzeniach ubiegłego roku – odejściu dwóch hierarchów naszej Cerkwi i wyświęceniu czterech nowych biskupów. Nawiązał także do sytuacji z lat powojennych, kiedy nie było przychylności władz państwowych. Obecnie sytuacja jest dobra i mamy możliwość spokojnego działania w wielu obszarach. Nasza Cerkiew jest bardzo dobrze oceniania przez pozostałe Cerkwie autokefaliczne. W ubiegłym roku zintensyfikowano współpracę szczególnie z Cerkwią cypryjską. Metropolita opowiedział także o swoim udziale w obchodach 100-lecia restytucji patriarchatu w Rosji.
Obecny, 2018 rok, to rok jubileuszu 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Zwierzchnik polskiej Cerkwi nakreślił przed zebranymi plany włączenia się wiernych w obchody tej rocznicy. Zwrócił też uwagę na to, że oprócz radosnego jubileuszu, rok 2018 to także rok wspomnienia niechlubnej akcji rewindykacji – burzenia cerkwi na Chełmszczyźnie i Podlasiu oraz akcji pacyfikacyjnych band grasujących po II wojnie światowej (m.in. w miejscowościach Zaleszany, Zanie, Wólka Wygonowska).
Przewodniczący Zarządu Głównego Bractwa, dziękując Władyce, wspomniał także o dwóch jubileuszach, które w 2018 r. będzie obchodził Metropolita – 80. rocznicy urodzin i 20. rocznicy objęcia metropolitarnej katedry. Na koniec Bazyli Piwnik powiedział jeszcze kilka słów o budującej się w Warszawie Cerkwi Hagia Sophia. Jest to pierwsza cerkiew budowana w tym mieście po wojnie. JE Metropolita Sawa opowiedział o postępach w pracy i trudnościach, z którymi trzeba było się borykać (chociażby 11 lat oczekiwania na pozwolenia na budowę).
Kolejnym punktem spotkania było przedstawienie działań Bractwa podejmowanych w poszczególnych kołach terenowych. Gospodarz spotkania - Bazyli Piwnik o zabranie głosu poprosił przewodniczących kilku brackich kół.
Jako pierwszy o działaniach swojego koła opowiedział Sławomir Wyspiański, przewodniczący oddziału Bractwa w Lublinie. Podkreślił bardzo dobrą współpracę między Bractwem a instytucjami diecezjalnymi i ojcowską opiekę abp. Abla. Wynikiem tej współpracy są m.in. dwa festiwale, których kolejne edycje odbędą się w tym roku oraz album fotograficzny.
Następnie wystąpił Mariusz Warszycki z Bielska Podlaskiego. Liczące ponad 60 osób koło, w 2017 r. obchodziło jubileusz 10-lecia. Członkowie koła od kilku lat tworzą chór, w którego repertuarze znajdują się pieśni liturgiczne, religijne oraz kolędy. Chór uświetnia swoimi występami różnego rodzaju spotkania okolicznościowe oraz bierze udział w przeglądach i festiwalach. Bielscy bratczycy uczestniczą w życiu cerkwi organizują pielgrzymki oraz spotkania i odczyty, współpracują też z władzami samorządowymi uczestnicząc w różnego rodzaju projektach.
Jan Bołtromiuk – przewodniczący warszawskiego koła terenowego opowiedział o konferencji naukowej, którą warszawscy bratczycy zorganizowali z okazji przypadającej w 2017 r. 70. rocznicy akcji ,,Wisła” oraz wystawie zdjęć ,,Utracone dziedzictwo”, przedstawiającej XVIII wieczne cerkwie łemkowskie w Bieszczadach.
Następnie głos zabrał Piotr Potempa z koła w Poznaniu, które powstało w 2017 r. Koło powstało z inicjatywy grypy osób, której bliska jest duchowość prawosławia i język cerkiewnosłowiański. Bratczycy z Poznania zorganizowali nauczanie języka cerkiewnosłowiańskiego dla zróżnicowanej wiekowo grupy osób. Społeczność integruje się wokół cerkwi uczestnicząc w różnego rodzaju prelekcjach i odczytach oraz prezentacjach filmów. W nowym roku członkowie koła zamierzają zorganizować kursy języka polskiego dla obcokrajowców.
O zabranie głosu Przewodniczący ZG Bazyli Piwnik poprosił także o. dr. Piotra Pietkiewicza - opiekuna duchowego najmłodszego brackiego koła, które powstało w październiku 2017 r. w Białymstoku. Przedstawiciele tego koła to w dużej mierze dorosła już „młodzież” wywodząca się z Bractwa Młodzieży Prawosławnej. Celem ich działań jest przede wszystkim edukacja duchowa, którą realizują poprzez organizację różnego rodzaju spotkań tematycznych. Program ten w szczególności obejmuje wspomaganie rodziny. Wykłady wygłoszone na spotkaniach dotyczyły między innymi: kryzysu w małżeństwie, wiary, okresu żałoby czy czytania psałterza. W 2018 r. koło stawia sobie za zadanie pomoc młodzieży w realizacji wypoczynku letniego.
Kolejnym punktem zebrania była prezentacja gości. Przewodniczący ZG raz jeszcze powitał zaproszonych gości i zachęcił do krótkiego przedstawienia kierunków działań poszczególnych organizacji.
Jako pierwszy głos zabrał Sławomir Nazaruk z Bractwa Trzech Hierarchów. Organizacja ta istnieje od 1998 r. Została powołana jako bractwo o zasięgu diecezjalnym. Głównym profilem jej działalności są działania na rzecz Cerkwi, wspieranie monasterów poprzez organizowanie pielgrzymek oraz pomoc w sprzedaży produktów monasterskich. Bratczykom bractwa Trzech świętych Hierarchów zależy na utrwalaniu dobrych wzorców, dbaniu o rozwój tożsamości wśród dzieci i młodzieży prawosławnej. Od kilkunastu lat prowadzą lekcje języka rosyjskiego. Obecnie Bractwo liczy ok. 40 członków.
Kolejną organizację zaprezentował dr Jan Kochanowicz – przewodniczący Bractwa św. Mikołaja. Bractwo zostało powołane w 1996 r. Jednym z celów jego działalności jest organizacja pielgrzymek - w tym rowerowej do Monasteru św. Onufrego w Jabłecznej i kajakowej do Monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy w Supraślu. Bractwo prowadzi również działalność medyczną.
Przewodnicząca Bractwa św. Atanazego Wielkiego, Walentyna Mahometa, krótko przedstawiła działania swojego Bractwa wspomninając, iż w 2017 r. bractwo otworzyło przedszkole przy białostockiej parafii św. Ducha. W ramach grupy projektowej do przedszkola uczęszcza 40 dzieci. Dodatkowo 18 przedszkolaków w ramach grupy pełnopłatnej. Prawie połowa dzieci w przedszkolu to dzieci wyznania rzymskokatolickiego. Bractwo zajmuje się także organizacją pielgrzymek. W połowie czerwca 2018 r. planowana jest pielgrzymka do Ziemi Świętej.
Z ramienia Fundacji Księcia Ostrogskiego, będącej wydawcą Przeglądu Prawosławnego, głos zabrała Anna Radziukiewicz. Przegląd Prawosławny wydawany jest od 33 lat, a w ramach fundacji od 2002 roku. Jest to największy periodyk prawosławny w Polsce. Fundacja corocznie przyznaje Nagrodę Księcia Ostrogskiego. W 2017 r. miała miejsce 29 edycja nagrody. Fundacja od lat jest także organizatorem ,,Biesiady z Księciem”, która co roku w okresie karnawału gromadzi od 300 do 500 osób.
Stowarzyszenie Wierni Tradycji Pokoleń działające przy Parafii św. Jana Klimaka przedstawił Grzegorz Kozioł. Jest to stosunkowo młoda organizacja o wielokierunkowym działaniu. Najważniejsze kierunki jej działań to: kultura, edukacja, integracja i pomoc.
W 2017 r. stowarzyszenie zorganizowało między innymi:
- koncert kolęd na Zamku Królewskim na rzecz pomocy dzieciom w Syrii,
- wspólne czytanie Psalmów w okresie Wielkiego Postu,
- wielkopostną pielgrzymkę do Wilna,
- wsparcie turnieju czytania tekstów cerkiewnosłowiańskich,
- warsztaty robienia palmy wielkanocnej,
- pieszą pielgrzymkę na św. Górę Grabarkę,
- wsparcie wyjazdów integracyjnych,
- pomoc dzieciom w Syrii – zbiórkę środków,
- akcję ,,Ratujmy zabytkowe nagrobki”,
- kiermasz świątecznej pomocy,
- uruchomienie akcji na platformie ,,Charytatywni allegro”
Wśród zaproszonych gości była także Daria Antosiuk, reprezentująca Bractwo Młodzieży Prawosławnej. Opowiedziała ona o organizacji Światowego Dnia Młodzieży Prawosławnej, który w tym roku odbędzie się 15 lutego w Warszawie. Młodzież planuje nawiązanie szerokich kontaktów z prawosławnymi rówieśnikami z całego świata. Na koniec Daria Antosiuk podziękowała Bractwu św. św. Cyryla i Metodego za wsparcie młodzieży prawosławnej w Krakowie.
Kolejną osobą, która zabrała głos była Katarzyna Sawczuk z serwisu cerkiew.pl, którego właścicielem jest Stowarzyszenie OrthNet. Pod opieką Stowarzyszenia znajduje się również strona o fotografii OrthPhoto.net oraz serwis muzyka.cerkiew.pl. Serwis cerkiew.pl dziennie odwiedza ok. 4000 osób. Wystawa ,,Kolory Prawosławia” była prezentowana w kilkunastu krajach świata. Serwis muzyka.cerkiew.pl zorganizował koncert charytatywny na rzecz domów opieki w Stanisławowie, Gładyszowie i Nowej Woli. Stowarzyszenie realizowało też projekt ,,Jestem, bo wrócili” z okazji 100 rocznicy Bieżeństwa. Zwieńczeniem projektu było wydanie książki ze wspomnieniami bieżeńców.
Na koniec spotkania sekretarz Zarządu Rosyjskiego Towarzystwa Kulturalno–Oświatowego w Polsce, Andrzej Romańczuk opowiedział o konkursach, które Towarzystwo organizuje w ramach swojej działalności. Jest to Konkurs Poezji Rosyjskiej i Konkurs Wiedzy o Rosji. Co roku Towarzystwo organizuje też ,,Swiatyje wiecziera” i ,,Maselnicę”.
Podsumowując spotkanie Przewodniczący ZG Bractwa św. św. Cyryla i Metodego bardzo serdecznie podziękował wszystkim jego uczestnikom, a w szczególności zaproszonym gościom. Zgromadzeni zgodnie stwierdzili, że tego typu spotkania doskonale wpływają na integrację środowiska skupiającego się wokół Cerkwi, a wymiana doświadczeń i inicjatyw może zaowocować doskonałymi projektami na przyszłość.
foto. Paweł Różycki
